کدهای دیباگر یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تشخیص مشکلات سخت‌افزاری مادربرد در لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای شخصی هستند. این کدها که به صورت عددی یا ترکیبی از حروف و اعداد روی دیباگر نمایش داده می‌شوند، نشان‌دهنده نوع خطا یا بخش معیوب سیستم هستند.
آشنایی با این کدها و فهم دقیق معنی ارورهای دیباگر، به تکنسین های تعمیر مادربرد کمک می‌کند تا عیب‌یابی را سریع‌تر و دقیق‌تر انجام دهند و به راه‌حل‌های مناسب دست یابند. در این بخش، به بررسی کدهای رایج دیباگر و ارائه راه‌حل‌های کاربردی برای رفع ارور دیباگر می‌پردازیم تا بتوانید مشکلات سخت‌افزاری سیستم خود را به راحتی شناسایی و برطرف کنید.
کدهای دیباگر، معنی و دلایل رایج بروز ارورهای دیباگر
جدول زیر شامل کدهای متداول دیباگر به همراه معنی هر کد و دلایل معمول بروز مشکل مرتبط با آنها است. با استفاده از این جدول می‌توانید به سرعت نوع خطا و علت احتمالی را تشخیص دهید.
کدهای دیباگر | معنی کد | دلایل رایج بروز ارورهای دیباگر |
no, ff, 00, C0, CF | عدم شناسایی CPU | سوختن CPU، لحیم سردی اسلات یا چیپ‌ها، خرابی بایوس |
af, A0, DD, D1, D9, D5, D3, C1, C3, b0 | مشکلات رم، کارت گرافیک و دستگاه‌های SATA | خرابی رم، اسلات رم، کارت گرافیک یا قطعات اطراف، مشکل در دستگاه‌های SATA |
C1 | مشکل حافظه جانبی CPU و RAM | خرابی RAM، اتصال نادرست، قطعات معیوب |
50 | مشکل در شناسایی پورت USB | خرابی پورت USB، اتصال ضعیف یا مدار USB معیوب |
52 | مشکل در میزان و شناسایی حافظه رم | خرابی رم، اسلات رم، قطعات جانبی معیوب |
F1 | مادربورد به حالت استندبای رفته | تنظیمات مدیریت انرژی اشتباه، جریان غیرعادی |
F5 | مادربورد در آستانه خاموش شدن | نوسانات برق، افزایش دما، اتصالات نامطمئن |
85 | وجود رمز عبور بایوس یا خطاهای نرم‌افزاری | رمز عبور بایوس، مشکلات نرم‌افزاری |
98 | پردازش اختیاری پس از کنترل ROM | مشکل در ROM یا بایوس |
00 | کنترل بوت لودر (INT 19) | مشکل در تنظیمات بوت، خرابی هارد یا کابل هارد |
D0 | خرابی یا لحیم سردی چیپ یا سوکت CPU | خرابی چیپ، لحیم سردی |
H5, 50 | خرابی یا جدا شدن چیپ مادربورد | خرابی چیپ، قطع ارتباط با مادربورد |
01, 54 | نیاز به کلیر CMOS و تمیزکاری اسلات رم و CPU | تنظیمات نادرست، آلودگی اسلات‌ها |
کدهای دیباگر D6, 7F | عدم شناسایی کارت گرافیک | خرابی کارت گرافیک، اسلات گرافیک، قطعات مرتبط |
55 | مشکل در شناسایی حافظه رم | خرابی رم، آلودگی اسلات رم |
10, 80, 88, FB | مشکلات CPU، سوکت CPU یا بایوس | خرابی CPU، سوکت معیوب، مشکلات بایوس |
B4 | مشکل پورت USB یا قطعات SMD متصل به آن | خرابی مدار USB |
کدهای دیباگر 41, 46 | مشکلات کیبورد | اتصال نامناسب یا خرابی کیبورد |
09 | مشکل در چیپ یا سوکت CPU | خرابی چیپ یا سوکت CPU |
0D | مشکل رم یا کارت گرافیک | خرابی رم، کارت گرافیک، اتصالات اسلات‌ها |
D4 | عدم ارتباط بین رم و CPU | خرابی رم، اسلات رم، سوکت CPU، خرابی سیم‌کشی مادربورد |
F1, F7 | مشکلات اسلات کارت گرافیک، I/O، چیپ‌ها | خرابی قطعات و اسلات‌ها |
e0, ed | مشکلات اسلات رم و قطعات اطراف آن | آلودگی، خرابی قطعات |
0C | پاک شدن کدهای بایوس | خرابی بایوس یا پاک شدن کدها |
26 | سلامت کامل مادربورد | هیچ مشکلی وجود ندارد |
در ادامه، راه‌حل‌های کاربردی و مرحله به مرحله برای رفع ارور دیباگر خطا ارائه شده است که به شما کمک می‌کند مشکل مادربرد یا قطعات مرتبط را به درستی تشخیص داده و برطرف نمایید.
کدهای دیباگر no, ff, 00, C0, CF
وقتی این کدهای دیباگر ظاهر می‌شوند، یعنی CPU شناسایی نمی‌شود یا مشکل دارد. برای رفع ارورهای دیباگر در این شرایط ابتدا باید Clear CMOS انجام دهید تا تنظیمات بایوس به حالت کارخانه بازگردد. سپس سوکت و اسلات CPU را از نظر کثیفی، گرد و غبار و لحیم سردی (شل بودن لحیم) بررسی و با دقت تمیز کنید.
در ادامه اگر امکان دارد بایوس مادربرد را به آخرین نسخه آپدیت یا مجدداً پروگرام کنید. در نهایت، اگر مشکل پابرجا بود، احتمالا CPU دچار خرابی شده است و باید با یک CPU سالم جایگزین شود. این فرآیند به دقت و ابزار تخصصی نیاز دارد.
کدهای دیباگر af, A0, DD, D1, D9, D5, D3, C1, C3, b0
این کدهای دیباگر معمولا به مشکلات مربوط به رم، کارت گرافیک و دستگاه‌های متصل به پورت SATA اشاره دارند. برای رفع ارورهای دیباگر ، ابتدا کابل‌های SATA را جدا کرده و سیستم را بدون آنها روشن کنید تا مطمئن شوید مشکل از این کابل‌ها نیست. سپس اسلات رم را با تیزر فوری (حلال الکترونیکی) تمیز کنید و رم را در اسلات‌های مختلف تست نمایید.
کارت گرافیک را نیز از نظر لحیم سردی یا خرابی بررسی و اگر امکان دارد با کارت سالم تعویض کنید. همچنین قطعات اطراف اسلات‌ها (مثل خازن‌ها و مقاومت‌ها) را چک و در صورت نیاز تعویض کنید.
کد C1
کد C1 مربوط به چک کردن حافظه جانبی CPU و رم است. راه‌حل این است که اسلات‌های رم و ماژول‌ها را با تینر فوری تمیز کنید و رم را با نمونه سالم امتحان کنید. اگر مشکل رفع نشد، نیاز است حافظه جانبی CPU توسط متخصص فنی بررسی و تعمیر یا تعویض شود.
کد 50
این کد مربوط به شناسایی USB است. برای رفع، ابتدا پورت‌ها و اتصالات USB را از نظر فیزیکی بررسی کنید و در صورت وجود آسیب یا اتصال ناقص، آنها را تعمیر یا تعویض نمایید.
کد 52
کد 52 مرتبط با مشکلات مربوط به حافظه رم است. ابتدا اسلات‌ها و رم‌ها را تمیز کنید، سپس رم‌ها را با نمونه‌های سالم تست نمایید. در صورت نیاز قطعات مدارهای مربوط به رم را نیز بررسی و تعمیر یا تعویض کنید.
کد F1
این کد نشان‌دهنده ورود مادربرد به حالت استندبای (Standby) است. برای رفع، وارد تنظیمات بایوس شده و بخش مدیریت انرژی (Power Management) را به حالت پیش‌فرض یا مناسب تغییر دهید. آپدیت بایوس نیز ممکن است به رفع ارور دیباگر کمک کند.
کد F5
کد F5 به معنی قرار گرفتن مادربرد در آستانه خاموشی است. برای رفع این مشکل، ابتدا پاور سیستم را تست کنید و در صورت نوسانات یا مشکلات تامین برق، پاور را تعویض نمایید. همچنین دمای قطعات را بررسی کنید و در صورت نیاز سیستم خنک‌کننده را بهبود دهید.
کد 85
این خطا مربوط به رمز عبور بایوس یا چک خطای نرم‌افزاری است. راه‌حل آن پاک کردن CMOS برای حذف پسورد و تنظیم مجدد بایوس است. اگر مشکل ادامه داشت، آپدیت یا پروگرام مجدد بایوس پیشنهاد می‌شود.
کد 98
کد 98 مربوط به پردازش اختیاری پس از کنترل ROM است. در این حالت لازم است بایوس مادربرد را آپدیت یا پروگرام مجدد کنید تا مشکلات مربوط به ROM برطرف شود.
کد 00
کد 00 به کنترل INT 19 بوت لودر اشاره دارد. برای رفع ارورهای دیباگر در این مواقغع، تنظیمات بوت در بایوس را بررسی کنید تا مطمئن شوید هارد دیسک یا دستگاه بوت به درستی شناسایی شده است. همچنین کابل‌ها و اتصالات هارد را چک و در صورت نیاز تعویض کنید.
کد D0
این کد به خرابی یا لحیم سردی چیپ‌ها و سوکت CPU اشاره دارد. باید با دقت لحیم‌کاری اطراف چیپ و سوکت CPU را بررسی و تعمیر کنید و اگر قطعه آسیب دیده، تعویض نمایید.
کدهای دیباگر H5, 50
این کدها مربوط به خرابی چیپ‌های مادربرد هستند. برای رفع باید چیپ را با دقت بازبینی کنید و در صورت وجود لحیم سرد یا ترک خوردگی، مجدداً لحیم کاری کنید یا چیپ را تعویض نمایید.
کدهای دیباگر 01, 54
ابتدا کلیر CMOS انجام دهید. سپس اسلات‌های رم و سوکت CPU را با تینر فوری تمیز کنید. رم و CPU را تست و در صورت لزوم تعویض نمایید.
کدهای دیباگر D6, 7F
این کدها به عدم شناسایی کارت گرافیک اشاره دارند. اسلات کارت گرافیک را تمیز کرده و کارت را با نمونه سالم تست کنید. در صورت خرابی کارت، تعویض کنید.
کد 55
در مواجهه با این کد، اسلات رم و قطعات اطراف آن را بررسی و تمیز کنید. قطعات معیوب را تعویض نمایید.
کدهای دیباگر 10, 80, 88, FB
برای این خطاها ابتدا بایوس را پروگرام مجدد کنید. سپس سوکت CPU را تمیز و از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید. اگر مشکل باقی ماند، CPU را تعویض نمایید.
کد B4
این کد به مشکل در پورت USB یا قطعات SMD مرتبط اشاره دارد. مدار پورت USB را بررسی و در صورت خرابی، تعمیر یا تعویض کنید.
کدهای دیباگر 41, 46
این کدها مربوط به کیبورد هستند. اتصالات کیبورد را چک کرده و در صورت نیاز کیبورد را تعویض نمایید.
کد 09
برای رفع این کد، ابتدا عملیات لحیم‌کاری مجدد اطراف چیپ و سوکت CPU را انجام دهید و در صورت خرابی قطعه، تعویض نمایید.
کد 0D
برای رفع این مشکل، اسلات رم و کارت گرافیک را تمیز کرده، کلیر CMOS را انجام دهید و قطعات معیوب اطراف آنها را تعویض نمایید.
کد D4
این کد نشان‌دهنده عدم ارتباط رم و CPU است. ابتدا رم، اسلات‌ها، سوکت CPU و مسیرهای مدار را بررسی و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض کنید.
کدهای دیباگر F1, F7
برای رفع این خطا، اسلات کارت گرافیک، مدار I/O و چیپ‌های مربوطه را بررسی و تعمیر یا تعویض نمایید.
کدهای دیباگر e0, ed
اسلات رم و قطعات اطراف آن را شستشو داده و قطعات معیوب را تعویض کنید.
کد 0C
برای رفع پاک شدن کدهای بایوس، بایوس را پروگرام مجدد نمایید.
کد 26
این کد نشان‌دهنده سلامت مادربرد است و نیاز به اقدام خاصی ندارد.
